Sosialfobi

Tey flestu av okkum kenna til nervøsitet, áðrenn vit skulu halda eina røðu framman fyri nógvum fólki, um vit skulu avrika okkurt, sum skal dømast av øðrum, ella um vit av øðrum orsøkum skulu metast av øðrum fólki. Tað er púra vanligt, og tað krevur sum oftast eitt sindur av venjing og royndum at kenna seg tryggan í slíkum støðum. Fyri nøkur er hesin nervøsiteturin so ógvusligur, at sjálvt púra vanligar sosialar støður so sum at svara einum spurningi, um hvussu ein hevur tað, at spyrja um, hvat ein vøra kostar í einum handli, ella at eta meðan onnur eru til staðar, kunnu elva til stóran ótta, og slíkar støður kunnu ofta vera ógjørligar at fullføra.

Sosialfobi er óttin fyri at verða mettur negativt av øðrum. Tað, sum er mest eyðsýnt, er óttin fyri at “dumma seg” og óttin fyri, at onnur skulu døma, kritisera, avvísa ella halda ein fyri gjøldur. Tá ein persónur við sosialfobi er saman við øðrum fólki, kann hann rodna, rista á hondunum og fáa sveittabrot. Hesi ódámligu eyðkenni koma vanliga saman við negativum, sjálvskritiskum tankum og hugsanum um, hvussu nervøsur og “kiksaður” ein sær út.

Í sjálvari støðuni er ein sum oftast bert fokuseraður uppá, hvussu ein sær út, reagerar og uppførir seg, og harvið er viðkomandi ikki rættiliga til staðar í støðuni og varnast ikki tað, sum hendir uttanum seg, t.d. tað sum tosað verður um og atferðina hjá øðrum.

Sosialfobi førir ofta til sosiala avbyrging og einsemi. Summi, ið eru rakt, uppliva allar sosialar støður sum ógvuliga óttaøsandi, meðan summi bara hava trupulleikar við heilt ávísum støðum, sum t.d. at skula rætta fingurin upp fyri at siga okkurt í skúlatímanum. Sama hvussu álvarsligt tað er, so gevur sosialfobi ógvusligar trupulleikar í mun til dagligar gerðir, virksemi, sosiala samveru og trivnað.